متادون و بوپرنورفین اپیوئیدهای صناعی و نیمه صناعی هستند که بیش از چند دهه به‌عنوان درمان جایگزین در افراد دچار وابستگی به مواد افیونی مورداستفاده قرار می گیرند. اختلال عملکرد جنسی یکی از شایع‌ترین مشکلات بیماران تحت درمان نگهدارنده با داروهای آگونیست اپیوئیدی است. هرچند به نظر می‌رسد بوپرنورفین و متادون اثربخشی و عوارض جانبی کم و بیش یکسانی داشته باشند، این در مورد اثرگذاری بر هورمون های تولیدمثل(جنسی) و تجزیه مایع سمینال(باروری) صدق نمیکند. هدف مطالعه حاضر، مروری بر مقالات به‌دست‌آمده از مطالعات انسانی و حیوانی در مورد اثرات داروهای متادون و بوپرنورفین در نمونه‌های تحت درمان نگهدارنده آگونیست و تأثیر آن بر پروفایل هورمون های تولیدمثل و تجزیه مایع سمینال است. مقاله حاضر یک مطالعه مروری نقلی با بررسی خلاصه مقالات حاوی کلیدواژه های اپیوئید، باروری، بوپرنورفین، مایع سمینال، متادون، ناباروری، هورمون های تولیدمثل(جنسی) است که با جستجو در پایگاه های اختصاصی نظیر؛ Medline، SID،Magiran ،PubMed ، Scopus،Science Direct انجام شد. پس از بررسی خلاصه مقالات، مقالاتی که ارتباط مستقیمی با موضوع موردبحث نداشتند و همچنین مقالات با یافته های تکراری حذف شدند. در نهایت از داده های ۲۲ مقاله جهت نگارش قسمت یافته های این خلاصه مقاله استفاده شد. مروری بر مطالعات نشان داد متادون در درازمدت باعث اختلالهای جنسی و ناباروری میشود. معدود مطالعات انجام‌شده بر پارامترهای مایع سمینال، کاهش حرکات اسپرماتوزوئیدها را در مردان مصرفکننده متادون را نشان داده که میتواند یک علت بالقوه ناباروری باشد. با توجه به شرایط بیمار و عوارض جانبی کمتر داروی بوپرنورفین نسبت به داروی متادون، بوپرنورفین می تواند جایگزین مناسبی برای متادون در درمان اپیوئیدها باشد. همچنین با توجه به عوارض کمتر بوپرنورفین، پیشنهاد می شود بیماران در اولین مرحله درمان، روی مصرف بوپرنورفین قرار داده شوند و در صورت عدم پاسخ به درمان به سمت مصرف متادون هدایت شوند.
