اختلال اضطراب فراگیر یکی از اختلالهای مزمن و ناتوانکننده است که نگرانی بیشازحد و کنترل ناپذیر ویژگی اصلی آن محسوب میشود. عوامل زیستی و روانشناختی متعددی میتوانند سبب ایجاد و تداوم این اختلال و نگرانی شوند. تاکنون مدلهای رفتاری، شناختی، فراشناختی و هیجانی متفاوتی دربارۀ این اختلال و نگرانی معرفیشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی مروری مدلهای نظری موجود دربارۀ اختلال اضطراب فراگیر و نگرانی انجام گرفت. کلیدواژههای مرتبط به موضوع پژوهش در پایگاههای معتبری مانند Science Direct، Elsevier، Google Scholar، PubMed، SID و Magiran جستجو گردید و شش مدل از بین پژوهشهایی که بین سالهای 2016-1990 منتشر شده بودند، انتخاب شد. بهعبارتدیگر، بررسی ادبیات پژوهش نشان داد که مدلهای اجتناب شناختی(برکووک، 1994)، فراشناختی(ولز، 1995)، تحملناپذیری بلاتکلیفی(دوگاس و همکاران، 1998)، بدتنظیمی هیجانی(منین و همکاران، 2002)، مبتنی بر پذیرش(رومر و ارسیلو، 2002) و مدل یکپارچهشده(رومر، ارسیلو و بارلو، 2002) از مهمترین مدلهای مطرحشده دربارۀ نگرانی و اختلال اضطراب فراگیرند. اگرچه بررسی ادبیات پژوهش بیانگر شواهد تجربی حمایتکنندهای از مؤلفههای اصلی این مدلهاست، اما شواهد متناقضی نیز وجود دارد. بسیاری از این مؤلفهها اختصاصی اختلال اضطراب فراگیر نیستند و در بسیاری از اختلالهای دیگر نیز اتفاق میافتند. بهعلاوه، همبودی این اختلال با سایر اختلالهای دیگر معمول میباشد. ازاینرو، نتایج پژوهش حاضر بیانگر اهمیت تدوین مدلهای فراتشخیصی میباشد.
نوع مطالعه:
مروری |
موضوع مقاله:
روانشناسی دریافت: 1395/8/12 | پذیرش: 1396/1/17 | انتشار: 1396/1/17